Borstkanker
Symptomen, diagnose en behandeling
Introductie
Op deze pagina vind je meer informatie over het ziektebeeld, de behandelingen en wat je zelf kunt doen: meedoen aan het bevolkingsonderzoek borstkanker en regelmatig je borsten zelf onderzoeken.
Jaarlijks horen namelijk ongeveer 18.100 mensen in Nederland dat ze borstkanker hebben. Het is een van de meest voorkomende vormen van kanker bij vrouwen, maar ook mannen kunnen borstkanker krijgen. In de afgelopen jaren is de kans dat je borstkanker overleeft groter geworden. Dat komt doordat er veel onderzoek gedaan wordt naar de ziekte en de behandeling ervan. Er zijn verschillende soorten behandelingen: bestraling, chemotherapie, doelgerichte therapie, hormoontherapie, immuuntherapie, en/of een operatie.1, 2
Aantal borstkanker gevallen per jaar
Borstkanker in het kort
- De ziekte ontdek je vaak doordat je borst anders voelt of er anders uitziet dan normaal. Het kan worden ontdekt bij het bevolkingsonderzoek, of door zelfonderzoek.3,4
- Bij borstkanker zit er een kwaadaardig gezwel, een tumor, in één of beide borsten. Zo’n tumor ontstaat doordat cellen in je borst veel sneller (ongecontroleerd) delen dan normaal.5
Wat is borstkanker?
Je lichaam, en dus ook je borst, bestaat onder andere uit cellen. Deze cellen delen zich, waardoor telkens nieuwe cellen ontstaan. Oude cellen worden vanzelf door het lichaam afgebroken. Bij kanker delen cellen zich veel sneller dan normaal. En het lichaam kan deze cellen niet afbreken. Daardoor ontstaat er een tumor, een kwaadaardig gezwel.
Ieder type borstkanker is uniek en per persoon verschillend. Toch kan er een indeling gemaakt worden, bijvoorbeeld door te kijken naar de plek waar de borstkanker ontstaat:
- Borstkanker die in de melkgangetjes ontstaat, noemen we ‘ductaal’. Ongeveer 3 op de 4 vrouwen met borstkanker heeft deze soort.1,6
- Borstkanker die in de melkkliertjes ontstaat, noemen we ‘lobulair’. Deze vorm komt bij 1 op de 10 vrouwen met borstkanker voor.1,6
Ook kun je kijken naar hoe de tumor groeit:
- ‘In situ’ betekent dat de kanker alleen in de weefsellaag zit waar hij ontstaan is.
- ‘Invasief’ betekent dat de kanker doorgroeit in omliggend weefsel. En kan uitzaaien.7
Hoe kun je borstkanker ontdekken?
Borstkanker kan worden ontdekt tijdens het Bevolkingsonderzoek Borstkanker.
Daarnaast kan je borstkanker opmerken doordat je borst verandert: hij voelt anders of ziet er anders uit. Door jezelf regelmatig te onderzoeken, herken je zo’n verandering eerder. Voorbeelden van zo’n verandering zijn:
- Een knobbeltje of plek in je borst
- Je tepel ziet er anders uit
- De huid van je borst ziet er anders uit
- Andere veranderingen, zoals een zwelling in je oksel.9
Wil je meer weten over zelfonderzoek met de Regel van 3
Veelgestelde vragen
80% van de vrouwen die borstkanker krijgen, is ouder dan 50 jaar. Daarom kun je in Nederland als je tussen de 50 en 75 jaar oud bent, meedoen aan het bevolkingsonderzoek borstkanker. Hier krijg je automatisch iedere 2 tot 3 jaar een uitnodiging voor. 10
Tijdens dit onderzoek worden er röntgenfoto’s van je borsten gemaakt. Dat heet een mammografie.4
Hiernaast kun je ook zelf je borsten onderzoeken. Ontdek je een verandering of vertrouw je het niet? Neem dan contact op met de huisarts.
Is er een vermoeden dat je borstkanker hebt, dan verwijst de huisarts je door naar het ziekenhuis. Daar kunnen ze je op verschillende manieren onderzoeken: lichamelijk onderzoek, een mammografie (röntgenfoto) en echografie, MRI-scan en/of een biopsie. Bij een biopsie wordt een stukje weefsel uit de borst gehaald om te kunnen onderzoeken. Via één of meerdere van deze onderzoeken stelt een arts vast of je inderdaad borstkanker hebt.11
Er zijn 3 soorten tumoren: hormoongevoelige kanker, HER2- positieve borstkanker en triple-negative borstkanker. 8
Vind hier meer informatie over de verschillende tumoren.
Het stadium van de borstkanker zegt iets over hoever de ziekte gevorderd is. Met deze informatie kan de arts een inschatting maken van de vooruitzichten en een behandelplan voorstellen. Er zijn 4 stadia.12
Vind hier meer informatie over de verschillende stadia.
Er zijn verschillende behandelingen tegen borstkanker. Welke behandeling geschikt is, hangt af van de vorm die je hebt en het stadium waarin de ziekte zich bevindt.
Alle behandelingen kunnen bijwerkingen geven. Sommige patiënten ervaren veel en heftige bijwerkingen, anderen hebben minder last. Hoeveel bijwerkingen je hebt, zegt niets over of de behandeling werkt. Weinig bijwerkingen wil dus niet zeggen dat de behandeling niet aanslaat. De bijwerkingen verschillen per behandeling.
Hieronder in het overzicht zie je de meest voorkomende behandelingen en de meest voorkomende bijwerkingen van die behandeling.
Hoe werkt het?
Kankercellen zijn gevoeliger voor straling dan gezonde cellen. Door de tumor en het gebied eromheen te bestralen, worden kankercellen gedood.
Wat zijn de meest voorkomende bijwerkingen?
De bijwerkingen van bestralingen hangen af van de plek die bestraald wordt. Veel voorkomende bijwerkingen zijn:
- Vermoeidheid
- Moeite met slikken,
- Roodheid van de bestraalde huid
Hoe werkt het?
Een behandeling met medicijnen die kankercellen doodt of de groei van de tumor afremt. De medicijnen worden meerdere keren achter elkaar gegeven, bijvoorbeeld via pillen of een infuus. Tussendoor zit telkens een pauze van bijvoorbeeld één of meerdere weken.
Wat zijn de meest voorkomende bijwerkingen?
Chemotherapie kan vrij veel bijwerkingen geven, doordat het ook gezonde cellen aantast. De meest voorkomende bijwerkingen zijn:
- Misselijkheid en braken
- Haarverlies
- Bloedarmoede
- Diarree
- Nierproblemen
- Vermoeidheid
Hoe werkt het?
Een behandeling met medicijnen die zich vooral richt op de kankercellen zelf. Met als doel de kankercellen te doden of groei van de tumor tegen te gaan. Gekeken wordt of de kankercellen een bepaalde DNA-afwijking (mutaties) laten zien. Vervolgens wordt gekeken of voor die afwijking een specifieke therapie beschikbaar is. Het verschil met chemotherapie is, dat het risico dat gezonde cellen aangetast worden, kleiner is.
Wat zijn de meest voorkomende bijwerkingen?
Omdat deze behandeling zich vooral op kankercellen richt, is het achterliggende idee dat de gezonde cellen minder snel beschadigen. De meest voorkomende bijwerkingen zijn:
- Maag- en darmklachten
- Hoge bloeddruk
- Een koorts/griepachtig gevoel
- Hogere kans op ontstekingen, zoals longontsteking of ontstekingen van het mondslijmvlies
Hoe werkt het?
Een behandeling met medicijnen die ervoor zorgt dat de aanmaak van hormonen (tijdelijk) stoppen of dat de werking van hormonen geremd wordt.
Wat zijn de meest voorkomende bijwerkingen?
Bij hormoontherapie worden de bijwerkingen meestal veroorzaakt door verandering in hormonen. Veel voorkomende bijwerkingen zijn:
- Vervroegde overgang
- Onvruchtbaarheid
- Botontkalking
- Seksuele problemen
- Gewichtstoename
- Somberheid en depressie
Hoe werkt het?
Een behandeling met medicijnen die ervoor zorgt dat je immuunsysteem de kankercellen herkent en kan aanvallen.
Wat zijn de meest voorkomende bijwerkingen?
Bij immuuntherapie worden de bijwerkingen meestal veroorzaakt doordat je afweersysteem heel erg gestimuleerd wordt. Veel voorkomende bijwerkingen zijn:
- Schildklierproblemen
- Vermoeidheid
- Darmklachten
- Afname aantal rode bloedcellen
- Jeuk
- Pijn in spieren en botten
Hoe werkt het?
Hiervoor wordt gekozen als (vrijwel) de hele tumor weggehaald kan worden. Een operatie kan ook preventief zijn, bijvoorbeeld als borstkanker in de familie voorkomt. De kans dat je borstkanker krijgt wordt daarmee kleiner.
Wat zijn de meest voorkomende bijwerkingen?
Zoals bij de meeste operaties kun je last krijgen van wondinfecties en littekenvorming. Afhankelijk van het type operatie kan je conditie minder goed zijn en kun je (blijvend) last hebben van pijn bij armbewegingen.
Samen beslissen
Als je de diagnose kanker krijgt, sta je voor moeilijke beslissingen. Beslissingen die veel impact hebben en die je vaak snel moet nemen. Het is dan ook belangrijk dat je als patiënt een gelijkwaardig gesprek kunt voeren met je zorgverlener en kunt meebeslissen over jouw eigen situatie. ‘Samen Beslissen’ helpt daarbij. Het is een proces dat ervoor zorgt dat je samen met je zorgverlener en je naasten kunt bepalen welke zorg of behandeling het beste bij jou past.13
Waar kan ik meer informatie over borstkanker vinden?
- Wij zijn er voor mensen met borstkanker | Borstkankervereniging Nederland
- Borstkanker | Kanker.nl
- Borstkanker | IKNL.nl
- Borstkanker | KWF
- Leer je borsten kennen met het borstkanker Alfabet | Kenjeborsten.nl
Deze sites zijn van de BVN, kanker.nl, de NFK, het IKNL en KWF Kankerbestrijding. MSD is niet verantwoordelijk voor de inhoud ervan.
Meer weten over zelfonderzoek?
- IKNL borstkankercijfers 2024. Geraadpleegd op 3 september 2025 via: https://iknl.nl/borstkankercijfers
- Kanker.nl Behandeling van borstkanker. Geraadpleegd op 21 oktober 2022 via: https://www.kanker.nl/kankersoorten/borstkanker/behandelingen/behandeling-van-borstkanker
- Borstkanker Vereniging Nederland (BVN). Heb ik borstkanker? Geraadpleegd op 21 oktober 2022 via: https://www.borstkanker.nl/medische-informatie/heb-ik-borstkanker
- RIVM. Uitslag mammografie. Geraadpleegd op 13 december 2022 via: https://www.rivm.nl/bevolkingsonderzoek-borstkanker/uitslag
- UMC Utrecht. Borstkanker patiëntfolder. Geraadpleegd op 13 december 2022 via: https://www.umcutrecht.nl/nl/ziekte/borstkanker-hhch/folder
- Slingeland Ziekenhuis. Soorten borstkanker. Geraadpleegd op 13 december 2022 via: https://borstkanker.slingeland.nl/soorten-borstkanker-1
- BVN. Wat is borstkanker? Geraadpleegd op 21 oktober 2022 via: https://www.borstkanker.nl/medische-informatie/wat-borstkanker/soorten-borstkanker
- Kanker.nl soorten borstkanker. Geraadpleegd op 21 oktober 2022 via: https://www.kanker.nl/kankersoorten/borstkanker/soorten-borstkanker/soorten-borstkanker#show-menu
- BVN. Symptomen van borstkanker. Geraadpleegd op 13 december 2022 via: https://www.borstkanker.nl/medische-informatie/heb-ik-borstkanker/symptomen-van-borstkanker
- RIVM. Kans op borstkanker. Geraadpleegd op 3 september 2025 via: https://www.rivm.nl/bevolkingsonderzoek-borstkanker/over-borstkanker/kans-op-borstkanker
- Kanker.nl onderzoeken bij borstkanker. Geraadpleegd op 21 oktober 2022 via: https://www.kanker.nl/kankersoorten/borstkanker/onderzoeken/onderzoeken-bij-borstkanker#show-menu
- BVN Stadium van borstkanker. Geraadpleegd op 20 augustus 2025 via: https://www.borstkanker.nl/medische-informatie/de-uitslag/stadium-van-borstkanker
- BVN Samen Beslissen. Geraadpleegd op 19 augustus 2025 via: https://www.borstkanker.nl/borstkanker-en-nu/goed-voorbereid/hoe-werkt-samen-beslissen
NL-NON-03271 | datum laatste update: september 2025